Picture of Δρ. Παναγιώτης Πολύζος

Δρ. Παναγιώτης Πολύζος

Ο Γυναικολόγος Μαιευτήρας Παναγιώτης Πολύζος δραστηριοποιείται στο Institute of Life και στην Μονάδα Εξωσωματικής Γονιμοποίησης του Μαιευτηρίου Ιασώ.

Πλήρες Βιογραφικό Ιατρού

Τι είναι το Υπερηχογράφημα Β’ Επιπέδου;

Το υπερηχογράφημα Β’ Επιπέδου πραγματοποιείται μεταξύ 20ης και 24ης εβδομάδας κύησης, με προτεινόμενη ηλικία κύησης την 21η – 22η εβδομάδα κι αποτελεί τη σημαντικότερη εξέταση του β’ τριμήνου της κύησης. Στόχος της είναι να αποκλειστούν οι μακροσκοπικές ανατομικές ανωμαλίες και να ελεγχθεί μια σειρά από συγκεκριμένα ευρήματα (δείκτες), τα οποία απαντώνται συχνότερα σε έμβρυα με χρωμοσωμικές ανωμαλίες. Γίνονται μετρήσεις για τον υπολογισμό του βάρους και τον έλεγχο της ανάπτυξης του εμβρύου και εξετάζεται λεπτομερώς η ανατομία του εμβρύου για συγγενείς ανωμαλίες.

Τι ελέγχει το Υπερηχογράφημα Β’ επιπέδου;

Με το υπερηχογράφημα Β’ επιπέδου ελέγχονται αναλυτικά το κρανίο, ο εγκέφαλος, το πρόσωπο, η σπονδυλική στήλη, ο θώρακας, οι πνεύμονες, η καρδιά, η κοιλιά, το έντερο, οι νεφροί, η ουροδόχος κύστη, τα άνω και τα κάτω άκρα. Καθορίζεται η θέση του πλακούντα και ελέγχεται η ποσότητα του αμνιακού υγρού.

Ελέγχονται ακόμα εννέα (9) δείκτες για πιθανές χρωμοσωμικές ανωμαλίες. Τα ευρήματα συνεκτιμώνται με τα τελικά αποτελέσματα από το υπερηχογράφημα της αυχενικής διαφάνειας.

Η ανίχνευση πιθανού προβλήματος στην ανατομία του εμβρύου, η εξέταση των ελασσόνων ανωμαλιών ή δεικτών για χρωμοσωμικές ανωμαλίες, ο προσδιορισμός του κινδύνου πρόωρου τοκετού,  προεκλαμψίας και  υπολειπόμενης σωματικής ανάπτυξης του εμβρύου

Πόσο αποτελεσματικό είναι το υπερηχογράφημα Β’ Επιπέδου;

Η διαγνωστική αξία της εξέτασης για σοβαρές συγγενείς ανωμαλίες ανέρχεται διεθνώς στο 75% περίπου. Αυτό σημαίνει ότι ένα φυσιολογικό υπερηχογράφημα Β’ επιπέδου, όσο αναλυτικό και πλήρες κι αν είναι, καθησυχάζει μεν το ζευγάρι και τον θεράποντα ιατρό σημαντικά αλλά δεν μπορεί να αποκλείσει το σύνολο των ανωμαλιών,  ούτε να εγγυηθεί τη γέννηση ενός φυσιολογικού μωρού.

Τα αποτελέσματα από την εξέταση θα τα συζητήσετε με τον Ειδικό στην Εμβρυομητρική Ιατρική, για να διευκρινίσετε κάθε απορία που πιθανόν να έχετε και να σας δοθούν περαιτέρω πληροφορίες και οδηγίες αντιμετώπισης τυχόν προβλημάτων.

Ποιες είναι οι ενδείξεις ότι πρέπει να γίνει αυτό το υπερηχογράφημα;

Είναι η πιο σημαντική και αναλυτική υπερηχογραφική εξέταση στα πλαίσια του προγεννητικού ελέγχου, συνεπώς το υπερηχογράφημα Β´επιπέδου συστήνεται να γίνεται σε όλες τις εγκύους.

Ο έλεγχος της ανατομίας του εμβρύου γίνεται  κατά συστήματα, καλύπτοντας όλα τα ζωτικά όργανα, εξετάζονται αναλυτικά :

Η φυσιολογική οστική πυκνότητα και το σχήμα του κρανίου, τα ημισφαίρια του εγκεφάλου, οι κοιλίες και η παρεγκεφαλίδα, οι φακοί των ματιών, η μύτη , η άνω και κάτω γνάθος, η γλώσσα, ο φάρυγγας, τα χείλη και το προφίλ του προσώπου, η κυρτότητα, το σχήμα, η οστική πυκνότητα της σπονδυλικής στήλης και των λαγονίων οστών, ο αυχένας, ο θώρακας και οι πνεύμονες,  η ανατομία της καρδιάς, το κοιλιακό τοίχωμα, η είσοδος του ομφαλίου λώρου, το γαστρεντερικό σύστημα, το σχήμα και η θέση του στομάχου, τα νεφρά, η ουροδόχος κύστη και τα γεννητικά όργανα, το σχήμα και η οστική πυκνότητα του βραχιονίου οστού, της κερκίδας, της ωλένης, του μηριαίου, της κνήμης και της περόνης, οι παλάμες, τα δάκτυλα και τα πέλματα.

Κατά την εξέταση μπορεί να χρησιμοποιηθούν προηγμένες τεχνικές απεικόνισης, για βελτίωση της ικανότητας ανίχνευσης πιθανών ανατομικών βλαβών. Έτσι, μεταξύ των άλλων πραγματοποιείται σάρωση (MRI technique) του εγκεφάλου και πολυεπίπεδες τομές της καρδιάς και των μεγάλων αγγείων του θώρακα με την χρήση τρισδιάστατης απεικόνισης (3D-TUI).  Παρ’όλα αυτά, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι ένα φυσιολογικό υπερηχογράφημα δεν μπορεί να αποκλείσει την ύπαρξη ανατομικών ανωμαλιών, αλλά όσο πιο λεπτομερής είναι ο έλεγχος, τόσο μικρότερη είναι η πιθανότητα ύπαρξής τους. Η εξέταση πραγματοποιείται λαμβάνοντας συγκεκριμένες υπερηχογραφικές τομές, όπως αυτές καθορίζονται από τα αντίστοιχα πρωτόκολλα του Fetal Medicine FoundationFMF και της ISUOG,  οι οποίες έχει αποδειχθεί ότι εμφανίζουν την υψηλότερη ευαισθησία στην ανίχνευση πιθανών ανωμαλιών του εμβρύου

Κατά την διάρκεια του υπερηχογραφήματος Β΄ επιπέδου εξετάζονται οι δείκτες για χρωμοσωμικές ανωμαλίες.

Οι κυριότεροι από αυτούς είναι:

  • το προρινικό οίδημα
  • η υποπλασία  του ρινικού οστού
  • το υπερηχογενές έντερο
  • το ηχογενές κομβίο
  • η έκτοπη πορεία της δεξιάς υποκλειδίου
  • η αυξημένη αυχενική πτυχή
  • η διάταση των πλαγίων κοιλιών του εγκεφάλου
  • η διάταση της νεφρικής πυέλου
  • το  βραχύ βραχιόνιο
  • το βραχύ μηριαίο οστό
  • η κλινοδακτυλία και το sandal gap.

 Η ύπαρξη ενός ή περισσοτέρων δεικτών συνήθως δεν συνιστά από μόνη της πρόβλημα, αυξάνει όμως σημαντικά την πιθανότητα να πάσχει το έμβρυο από κάποια χρωμοσωμική ανωμαλία. Αξίζει εδώ να τονιστεί ότι το υπερηχογράφημα Β΄ επιπέδου έχει χαμηλή ευαισθησία ανίχνευσης  χρωμοσωμικών ανωμαλιών, καθώς  το 40% των παιδιών με σύνδρομο Down εμφανίζονται φυσιολογικά κατά την εξέταση αυτή.

Η ανίχνευση των χρωμοσωμικών ανωμαλιών γίνεται κυρίως με τον υπερηχογραφικό έλεγχο των 11-14 εβδομάδων (αυχενική διαφάνεια) με ευαισθησία της τάξεως του 93 – 95%. Οι διάφοροι υπερηχογραφικοί δείκτες του Β΄ επιπέδου θεωρούνται «ελάσσονες» και, αν είναι παρόντες, χρησιμοποιούνται  για τον επαναπροσδιορισμό των πιθανοτήτων για χρωμοσωμικές ανωμαλίες, όπως αυτές προσδιορίστηκαν στο Α΄ τρίμηνο. Εξετάζεται  επίσης ο τράχηλος της μήτρας και η ροή του αίματος στις μητριαίες αρτηρίες. Με τον τρόπο αυτό προσδιορίζεται εξατομικευμένα ο κίνδυνος πρόωρου τοκετού, προεκλαμψίας και υπολειπόμενης σωματικής ανάπτυξης του εμβρύου.

Εάν στον αναλυτικό ανατομικό έλεγχο του εμβρύου εντοπιστούν δομικές ανωμαλίες, η σημασία των ευρημάτων θα συζητηθεί και οι υποψήφιοι  γονείς έχουν την ευκαιρία για περαιτέρω παροχή συμβουλών και καθοδήγησης. Περαιτέρω διαγνωστικές εξετάσεις, συμπεριλαμβανομένου του NIPD test και επεμβατικές εξετάσεις όπως αμνιοπαρακέντηση μπορούν επίσης να πραγματοποιηθούν.

Πώς να προετοιμαστώ για την εξέταση Β Επιπέδου;

Μια μέτριας πλήρωσης κύστη είναι αρκετή για την τέλεση του διακοιλιακού υπερηχογραφήματος, ενώ σκόπιμο κρίνεται να έχετε φάει κάτι ελαφρύ πριν το καθορισμένο ραντεβού σας.

Η Β’ επιπέδου συστήνεται σε ΟΛΕΣ τις κυήσεις, ανεξάρτητα από την ηλικία της επιτόκου. Στις επιπλέον ενδείξεις  περιλαμβάνονται,  προηγούμενη εγκυμοσύνη με ανατομική ή γενετική ανωμαλία, υποψία  για εμβρυϊκή ανωμαλία στην τρέχουσα εγκυμοσύνη , γνωστή διαταραχή ανάπτυξης του εμβρύου, είτε άλλη δυνητική επιπλοκή που ενδεχομένως επηρεάζει το έμβρυο (π.χ. συγγενής λοίμωξη) . Σε αυτές τις ενδείξεις, η αξιολόγηση του εμβρύου μπορεί να απαιτεί περαιτέρω εξέταση της ανατομίας ή της καρδιάς του εμβρύου, συγκριτικά με την τυποποιημένη εμβρυϊκή εξέταση του Β’ επιπέδου.

Θα πρέπει να αποσαφηνιστεί ότι ο μοναδικός τρόπος σήμερα, να διαγνώσουμε ή να αποκλείσουμε με βεβαιότητα τις χρωμοσωμικές ανωμαλίες είναι μέσα από επεμβατικές προγεννητικές διαδικασίες (αμνιοπαρακέντηση ή λήψη τροφοβλάστης), οι οποίες διενεργούνται κάτω από συγκεκριμένες ενδείξεις είτε μετά από επιθυμία της ίδιας της μητέρας. Ως εκ τούτου, ένα φυσιολογικό υπερηχογράφημα Β’ επιπέδου μολονότι αποτελεί καθησυχαστικό στοιχείο,  δεν εξασφαλίζει τη γέννηση ενός υγιούς παιδιού. 

Διαβάστε Επίσης

Επιλέγοντας τον Κατάλληλο Μαιευτήρα - Γυναικολόγο

Επιλέγοντας τον Κατάλληλο Μαιευτήρα – Γυναικολόγο: Όλα όσα Πρέπει να Γνωρίζετε

Η επιλογή γυναικολόγου αποτελεί μια σημαντική απόφαση για κάθε γυναίκα. Είτε πρόκειται για τον προγραμματισμένο ετήσιο γυναικολογικό έλεγχο, είτε για κάποιο επείγον περιστατικό, είτε για

Περισσότερα »
φαγούρα στον κόλπο

Φαγούρα στον Κόλπο

Τι είναι η φαγούρα στον κόλπο; Η φαγούρα στον κόλπο της γυναίκας είναι μια άβολη και συχνά επώδυνη κατάσταση, που προκαλείται από διάφορους λόγους. Συνήθως

Περισσότερα »
σαλπιγγογραφία

Σαλπιγγογραφία

Η κλασική σαλπιγγογραφία (ή υστεροσαλπιγγογραφία) είναι μια διαδεδομένη διαγνωστική μη επεμβατική μέθοδος απεικόνισης της μήτρας και των σαλπίγγων που χρησιμοποιείται εδώ και σχεδόν εκατό χρόνια

Περισσότερα »

Μίλησαν για τον γιατρό