Ο Γυναικολόγος Μαιευτήρας Παναγιώτης Πολύζος δραστηριοποιείται στο Institute of Life και στην Μονάδα Εξωσωματικής Γονιμοποίησης του Μαιευτηρίου Ιασώ.
Δε γνωρίζεις τι είναι ή απλά δε ξέρεις για ποιό λόγο είναι τόσο σημαντικός; Συγκεντρώσαμε συχνές ερωτήσεις περί προγεννητικού ελέγχου, ρωτήσαμε το γιατρό και λάβαμε απαντήσεις. Ο Δρ. Παναγιώτης Πολύζος μας απαντά σε ερωτήματα για τον προγεννητικό έλεγχο.
Ο προγεννητικός έλεγχος αποτελείται από μια σειρά εξετάσεων, που έχουν στόχο να εξασφαλιστεί η καλή υγεία της μητέρας και του μωρού. Πολλές γυναίκες πιστεύουν ότι πρόκειται μόνο για αιματολογικές εξετάσεις που γίνονται στην αρχή της εγκυμοσύνης, προκειμένου να δείξουν την κατάσταση της υγείας της μητέρας και αν είναι σε θέση να φέρει σε πέρας την κύηση. Πράγματι, οι εξετάσεις αυτές είναι πολύ σημαντικές, εξίσου όμως σημαντικές είναι και αυτές που αφορούν το έμβρυο και πραγματοποιούνται βιοχημικά και με την βοήθεια υπερήχων κατά την διάρκεια της κύησης.
Ξεκινά με το θετικό τεστ κυήσεως ή πριν το ζευγάρι ξεκινήσει προσπάθειες και συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Ο προγεννητικός έλεγχος παίζει κομβικό ρόλο στην κύηση. Καταρχήν η υποψήφια μητέρα υποβάλλεται σ ένα βασικό έλεγχο για ορισμένα νοσήματα που συνήθως μπορούν και πρέπει να θεραπευτούν εκ των προτέρων. Εκτός αυτού αναδεικνύονται προβλήματα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης που ενέχουν κινδύνους για την υγεία τόσο του εμβρύου όσο και της μητέρας και στα οποία τις περισσότερες φορές είναι εφικτή η θεραπεία. Σε κάθε περίπτωση η μέλλουσα μητέρα έχει πληροφόρηση πριν το τοκετό για την κατάσταση του παιδιού της, πάντα στα πλαίσια του δυνατού.
Ασφαλώς και πολύ σημαντικό μάλιστα. Λαμβάνονται υπ’ όψιν διάφορες καταστάσεις που χρειάζονται ιδιαίτερη φροντίδα όπως:
Αναλυτικά οι εξετάσεις είναι οι εξής:
Και στις δύο περιπτώσεις γίνεται χρωμοσωμικός έλεγχος του εμβρύου, αλλά και ανάλογα με το νόσημα που εξετάζεται, των γονιδίων και των ενζύμων.
Η αμνιοπαρακέντηση είναι η πιο παλιά μέθοδος λήψης εμβρυικών κυττάρων.Η εξέταση πραγματοποιείται μετά από τη 16η εβδομάδα και μέχρι το τέλος της κύησης αλλά συνηθέστερα μέχρι την 22η εβδομάδα . Η λήψη του αμνιακού υγρού γίνεται με μια λεπτή βελόνη από την κοιλιά της εγκύου υπό συνεχή υπερηχογραφική παρακολούθηση. Όλη η διαδικασία είναι σχεδόν ανώδυνη και ολοκληρώνεται σε λίγα δευτερόλεπτα . Υπάρχει ένας μικρός αλλά υπολογίσιμος κίνδυνος αποβολής, ενώ ο κίνδυνος τραυματισμού του εμβρύου, όπως και για την έγκυο, είναι ουσιαστικά αμελητέος.
Η λήψη τροφοβλάστης γίνεται από την 12η εβδομάδα της εγκυμοσύνης και μετά, επίσης κάτω από συνεχή υπερηχογραφική παρακολούθηση και τη χρήση πολύ λεπτής βελόνης. Και η αμνιοπαρακέντηση και η λήψη τροφοβλάστης έχουν τον ίδιο κίνδυνο αποβολής. Το πλεονέκτημα της λήψης τροφοβλάστης είναι ότι γίνεται νωρίτερα από την αμνιοπαρακέντηση, ενώ το μειονέκτημά της είναι ότι δεν είναι πάντα δυνατή η εκτέλεσή της λόγω ανατομικών συνθηκών (θέση μήτρας, θέση πλακούντα, σωματική διάπλαση της εγκύου).
Υπάρχει βέβαια πλέον και ο μη επεμβατικός προγεννητικός έλεγχος (Non Invasive Prenatal Testing or Screening, NIPT/NIPS). Είναι μια εξέταση που χρησιμοποιεί το εμβρυικό DNA που κυκλοφορεί στο μητρικό αίμα για τον προσδιορισμό με μεγάλη ακρίβεια, του κινδύνου που παρουσιάζει το έμβρυο να έχει σύνδρομο Down (τρισωμία 21), σύνδρομο Edward’s (τρισωμία 18), σύνδρομο Patau (τρισωμία 13) καθώς και αριθμητικές ανωμαλίες των φυλετικών χρωμοσωμάτων (X και Y). Η εξέταση γίνεται με μια απλή αιμοληψία της μητέρας. Το δείγμα αποστέλλεται σε εργαστήριο στις ΗΠΑ.Η εξέταση πραγματοποιείται σε μονήρεις κυήσεις μεγαλύτερες των 9 εβδομάδων. Δεν έχει κίνδυνο αποβολής.
Στο σύνολο σχεδόν των περιπτώσεων που έχει γίνει διάγνωση από πιστοποιημένο εργαστήριο, το παιδί θα γεννηθεί φυσιολογικό. Παρ’όλα αυτά, ορισμένα σύνδρομα που οφείλονται σε μικροελλείψεις (π.χ. Williams syndrome, Prader-Willi/Angelman syndrome, Di George syndrome κλπ.) δεν είναι ορατά με το μικροσκόπιο και ανιχνεύονται μόνο με εξειδικευμένες μοριακές μεθόδους, όπως MLPA και array-CGH. Θα πρέπει όμως να τονίσουμε ότι επί φυσιολογικού αποτελέσματος του προτεινόμενου προγεννητικού ελέγχου, δεν θα πρέπει αυτό να θεωρηθεί από τούς γονείς ως διαβεβαίωση ότι θα έχουν φυσιολογικό παιδί για οποιοδήποτε νόσημα. Για παράδειγμα, ο φυσιολογικός καρυότυπος του εμβρύου εγγυάται ότι το παιδί δεν θα έχει συγγενείς ανωμαλίες που οφείλονται σε χρωμοσωμικό σύνδρομο, αλλά δεν αποκλείει οποιαδήποτε γενετική διαταραχή ή συγγενή ανωμαλία άλλης αιτιολογίας.
Οι προγεννητικός έλεγχος αρχικά προσφέρεται με τον ίδιο τρόπο σε όλες τις γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας ή άλλων παραγόντων. Παρόλα αυτά κάθε περίπτωση μπορεί να έχει ιδιαιτερότητες που ασφαλώς λαμβάνονται υπόψιν. Ορισμένες δε φορές χρειάζεται η συνδρομή και άλλων ειδικοτήτων, ώστε να εξασφαλιστεί η ομαλή πορεία της εγκυμοσύνης.
Τα ινομυώματα της μήτρας είναι συχνά και επηρεάζουν πολλές γυναίκες. Μπορεί να εμφανιστούν σε διάφορες φάσεις της ζωής και παρόλο που συνήθως αποτελούν καλοήθεις όγκους,
Η επιλογή γυναικολόγου αποτελεί μια σημαντική απόφαση για κάθε γυναίκα. Είτε πρόκειται για τον προγραμματισμένο ετήσιο γυναικολογικό έλεγχο, είτε για κάποιο επείγον περιστατικό, είτε για
Τι είναι η φαγούρα στον κόλπο; Η φαγούρα στον κόλπο της γυναίκας είναι μια άβολη και συχνά επώδυνη κατάσταση, που προκαλείται από διάφορους λόγους. Συνήθως
Η προγεστερόνη αποτελεί τη σημαντικότερη ίσως ορμόνη της γυναίκας, μαζί με τα πολύτιμα οιστρογόνα της. Οι ρόλοι της είναι τόσοι πολλοί και σημαντικοί, που πραγματικά
Η καθυστέρηση περιόδου είναι ένα από τα πιο συνήθη θέματα που απασχολούν τις γυναίκες ειδικά το καλοκαίρι. Αν και είναι ένα προφανές σύμπτωμα της εγκυμοσύνης,
Η κλασική σαλπιγγογραφία (ή υστεροσαλπιγγογραφία) είναι μια διαδεδομένη διαγνωστική μη επεμβατική μέθοδος απεικόνισης της μήτρας και των σαλπίγγων που χρησιμοποιείται εδώ και σχεδόν εκατό χρόνια
